fbpx

Kwas traneksamowy to substancja o działaniu przeciwkrwotocznym o mechanizmie działania polegającym na hamowaniu fibrynolitycznej aktywności plazminy. Lek ten jest stosowany w przypadku krwawień na zlecenie lekarza.

Jak wygląda bezpieczeństwo stosowania kwasu traneksamowego w czasie laktacji?

Kwas traneksamowy i karmienie piersią:

Kwas traneksamowy zaliczany jest do kategorii L3 – leków prawdopodobnie bezpiecznych w czasie laktacji, prawdopodobnie kompatybilnych z karmieniem piersią (wg Kategorii Ryzyka Laktacyjnego Prof. Hale’a). Do kategorii L3 – zaliczane są:

  • substancje lecznicze, dla których nie istnieją kontrolowane badania na grupie kobiet karmiących piersią, ale ryzyko niepożądanego działania leku u karmionego piersią dziecka jest możliwe
  • substancje lecznicze, dla których badania wykazały tylko minimalny niezagrażający efekt niepożądany
  • nowe substancje lecznicze, które nie mają przeprowadzonych odpowiednich badań

Warto pamiętać, że leki z tej grupy należy stosować tylko wtedy, gdy korzystny efekt u matki przewyższa ryzyko u dziecka.

Wg najnowszego opracowania „Drugs in Pregnancy and Lactation” Prof. Briggs’a (z maja 2017 roku) kwas traneksamowy określany jest jako prawdopodobnie kompatybilny z karmieniem piersią. Do tej kategorii zaliczane są substancje lecznicze dla których brak jest danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania w czasie laktacji lub dane te są ograniczone. Ale dostępne publikacje/doniesienia sugerują, że te substancje lecznicze nie stanowią ryzyka dla dziecka karmionego piersią.

Kwas traneksamowy zaliczany jest do kategorii VERY LOW RISK wg portalu e-lactancia.org. Do tej kategorii zaliczane są substancje lecznicze określane jako kompatybilne z karmieniem piersią, których stosowanie nie stanowi ryzyka dla dziecka karmionego piersią i dla procesu laktacji. Przynależność substancji leczniczych do tej kategorii została określona na podstawie publikacji naukowych a stosowanie tych związków jest bezpieczne.

Wg portalu LactMed ilości kwasu traneksamowego, które przenikają do pokarmu kobiecego są niewielkie/niskie. Niektóre towarzystwa i instytucje naukowe nie zalecają odstawienia dziecka od piersi w trakcie leczenie tym lekiem. Niemniej jednak, jak zaznaczają autorzy tego portalu, do czasu uzyskania większej liczby danych nt. bezpieczeństwa stosowani w czasie lakatcaji konieczne jest zachowanie nadzoru medycznego i monitorowania dziecka.

Kwas taneksamowy może przenikać do pokarmu kobiecego. Wg dostępnych danych, ilości te są małe – podaje się, że stanowią one 1% stężenia w osoczu matki. W badaniach opisujących stosowanie tej substancji przez mamy karmiące piersią, wykazano, że w jednym przypadku u dziecka wystąpił niepokój. Więcej działań niepożądanych nie zgłoszono.

O stopniu przenikania związku do mleka mamy, a dokładniej o tendencji do takiego przenikania świadczy współczynnik/parametr M/O. Współczynnik mleko/osocze to stosunek stężenia wolnej frakcji substancji leczniczej w mleku mamy do jej stężenia w surowicy. Wskaźnik ten daje informacje o zwiększonym lub zmniejszonym stężeniu substancji w mleku w porównaniu z osoczem/surowicą, pozwala tylko na oszacowanie tendencji do przenikania do mleka mamy. Uznaje się, że substancje lecznicze o wartości M/O większej niż 1-5 wykazują tendencję do przenikania do mleka mamy i osiągania tam większych niż we krwi mamy stężeń. Z kolei wartość M/O mniejsza niż 1 wskazuje, że substancja lecznicza w niewielkim stopniu przenika do mleka mamy. Dla kwasu traneksamowego wskaźnik M/O wynosi 0,01 i świadczy o zmniejszonej tendencji do przenikania tej substancji do mleka mamy.

Dla kwasu traneksamowego nie dostało dotychczas określone RID.

W przypadku przyjmowania kwasu traneksamowego w czasie laktacji (tak jak i innych leków), należy bacznie obserwować dziecko i w przypadku zaobserwowania u dziecka niepokojących objawów (niepokoju, wymiotów, biegunki lub innych) należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym i/lub pediatrą.

Zawsze przyjmując jakikolwiek lek w czasie laktacji należy synchronizować jego przyjmowanie z przystawianiem dziecka do piersi. Lek należy przyjmować bezpośrednio po karmieniu piersią, przed najdłuższą przerwą w karmieniu (nocną lub popołudniową). Przyjmuje się, że najwięcej substancji leczniczej przenika do mleka mamy, kiedy w jej krwi substancja lecznicza uzyskuje stężenie maksymalne – tzw TMAX/CMAX – i przez ten czas należy ograniczyć przystawianie dziecka do piersi. Dla kwasu traneksamowego TMAX/CMAX wynosi 2-3h h i przez ten czas warto wstrzymać się z przystawianiem dziecka do piersi.

Warto zaznaczyć, że kwas traneksamowy po podaniu jednorazowym zostaje wyeliminowany z ustroju już po 6 godzinach. Po tym czasie związek ten nie jest obecny w surowicy, w związku z tym nie może przenikać już do pokarmu kobiecego i do dziecka karmionego piersią

Podsumowując – stosowanie kwasu traneksamowego w czasie laktacji jest możliwe po konsultacji z lekarzem, w rekomendowanych dawkach i przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności (więcej o środkach ostrożności TU

O stosowaniu kwasu traneksamowego w czasie laktacji i o kontynuowaniu karmienia piersią powinien zadecydować lekarz prowadzący!


  1. Hale’s Medications and Mothers’ Milk, T.W. Hale, Springer Co. 2019
  2. Medications and Mothers’ Milk, T.W. Hale, H.E. Rowe, Springer Co. 2016
  3. Drugs in Pregnancy and Lactation, G. G. Briggs, Wolters Kluwer, 2017
  4. Drugs in Pregnancy and Lactation, G. G. Briggs, Lippincott Williams and Wilkins, 2014
  5. Drugs During Pregnancy and Lactation, C. Schaefer et al., Academic Press Inc, 2014
  6. Leki w ciąży i laktacji, Frieske K. Et al., MedPharm Polska, 2014
  7. Karmienie piersią w teorii i praktyce. Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A., Medycyna Praktyczna, Kraków 2012
  8. Baza LactMed https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/f?./temp/~s3yQc0:4
  9. Baza e-lactancia http://www.e-lactancia.org/breastfeeding/tranexamic-acid/product/