Odwodnienie jest to stan nadmiernej utraty wody i elektrolitów z organizmu, który nie jest wyrównywany przez podaż płynów. Utrata wody i elektrolitów w organizmie dziecka następuje o wiele szybciej niż u dorosłych, dlatego też to dzieci są bardziej narażone na odwodnienia – w szczególności:
- niemowlęta do 2 m. ż.,
- dzieci z ciężką chorobą przewlekłą (cukrzyca, niewydolność nerek),
- dzieci z przedłużającymi się wymiotami,
- dzieci, u których występuje duża ilość i objętość stolców.
Odwodnienie organizmu może być spowodowane przez biegunki, wymioty, gorączkę, ale również może pojawiać się w przebiegu chorób nerek (moczówka prosta, cukromocz, przewlekła niewydolność nerek), choroby Parkinsona, jak również podczas upałów i w czasie zimy!
Wyróżnia się 3 stopnie odwodnienia, które charakteryzują się różnymi objawami klinicznymi – tabela poniżej:
Do określenia stopnia odwodnienia można posłużyć się kliniczną skalą odwodnienia (Clinical dehydratation scale – CDS wg wytycznych ESPGHAN – European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition). Na podstawie 4 parametrów określa się stan dziecka, przypisując poszczególnym objawom punkty:
- Zsumowana ilość punktów wskazuje na stopnień odwodnienia organizmu:Stan ogólny:
- Prawidłowy – 0 pkt
- Dziecko spragnione, niespokojne lub senne – 1 pkt
- Dziecko senne, wiotkie, skóra zimna lub spocona – 2 pkt
- Gałki oczne:
- Prawidłowe – 0 pkt
- Nieznacznie zapadnięte – 1 pkt
- Znacznie zapadnięte – 2 pkt
- Błony śluzowe i język
- Wilgotne – 0 pkt
- Klejące – 1 pkt
- Suche – 2 pkt
- Łzy
- Obecne/normalna objętość – 0 pkt
- Zmniejszona objętość – 1 pkt
- Brak – 2 pkt
- 0 pkt – brak odwodnienia,
- 1-4 pkt – łagodne odwodnienie,
- 5-8 pkt – umiarkowane lub ciężkie odwodnienie
Jeżeli Twoje dziecko ma objawy odwodnienia skonsultuj się z lekarzem.
Źródło: 1. Buda P., Książyk J., Ostra biegunka u dzieci Pediatr Med Rodz 2010, 6(4), 275-28 2.Czerwionka-Szaflarska M., Adamska I. „Ostra biegunka u dzieci – najnowsze wytyczne”, Forum Medycyny Rodzinnej 2009, tom 3, nr 6, 431-438 3.Gawryjołek J., Dziecko z biegunką. Forum Pediatrii praktycznej, 2015, 3, 48 4.Guarino A., Albano F., Ashkenazi S., Gendrel D., Hoekstra J.H., Shamir R., Szajewska H. European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition oraz European Society for Paediatric Infectious Disease European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition/European Society for Paediatric Infectious Disease Evidence-based guidelines for the management of acute gastroenteritis in children in Europe, Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 2008, 46, 81-12 5. Guarino A., Ashkenazi S Gendrel D., Vecchio A. Hoekstra J.H., Shamir R., Szajewska European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition/European Society for Pediatric Infectious Diseases Evidence-Based Guidelines for the Management of Acute Gastroenteritis in Children in Europe: Update 2014 H. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition. 2014, 59(1), 132-152 6.Korbut R. Olszanecki R., Wołkow P., Jawień J., Farmakologia, PZWL, Warszawa 2012 7. Mielewczyk-Małecka M., „Diagnostyka i leczenie biegunek ostrych u dzieci w warunkach szpitala powiatowego w latach 2006-2010”, rozprawa doktorska, Poznań 2012 7. Paul Rutter, „Opieka farmaceutyczna. Objawy, rozpoznanie i leczenie”, wyd. Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 2014 8. Pytrus T., Iwańczak F., Leczenie ostrych biegunek u dzieci. Nowa Pediatria 2002, 3, 149-158 9. Rustecka A., Kalicki B., Maślany A., Jung A., Najczęstsze zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u niemowląt i ich związek z żywieniem. Część II. Biegunki ostre i zaparcia. Pediatr Med Rodz 2010, 6(3), 198-203 10. Szajewska H., Dziechciarz P., Mrukowicz J. Metaanalysis: smectite in the treatment of acute infectious diarrhoea in children. Alimentary Pharmacology & Therapeutics 2006, 23, 217–227. 11.Szajewska H., Mrukowicz J. “Probiotics in the treatment and prevention of acute infectious diarrhea in infants and children: a systematic review of published randomized double-blind placebocontrolled trials”. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition. 2001, 33 (supl. 2), S17–S25. 11.Szajewska H., Mrukowicz J.,” Metaanalysis: non-pathogenic yeast Saccharomyces boulardii in the prevention of antibiotics associated diarrhea”, Alimentary Pharmacology and Therapeutics, 2005, 22, 365-372 12.Wronowski M., Kotowska M., Albrecht P., Skuteczne metody leczenia biegunki, Forum Pediatrii praktycznej, 2015, 3, 38-46
Opublikowano: 7 gru 2015 o 11:33